Soru:
Bakır (II) sülfat (CuSO₄) çözeltisine sodyum hidroksit (NaOH) çözeltisi eklendiğinde mavi renkli bir çökelti oluşmaktadır. Bu olayı temsil eden kimyasal denklemi yazınız ve tepkime türünü gerekçesiyle birlikte belirtiniz.
Çözüm:
💡 Çökelti oluşumu, çift yer değiştirme tepkimelerinin tipik bir sonucudur.
- ➡️ 1. Adım: Tepkimeyi Yazma
Tepkimeye girenler: CuSO₄ ve NaOH. İyonik bileşikler sulu çözeltide iyonlarına ayrışır: Cu²⁺, SO₄²⁻, Na⁺, OH⁻.
İyonlar yer değiştirir. Cu²⁺ ile OH⁻ birleşerek Cu(OH)₂ çökeltisini, Na⁺ ile SO₄²⁻ ise Na₂SO₄ çözeltisini oluşturur.
Denklem: \( CuSO_4 + 2NaOH \rightarrow Cu(OH)_2 + Na_2SO_4 \)
- ➡️ 2. Adım: Denklemi Kontrol Etme
Girenler: 1 Cu, 1 S, 6 O, 2 Na, 2 H.
Ürünler: 1 Cu, 2 O, 2 H (Cu(OH)₂'den) + 2 Na, 1 S, 4 O (Na₂SO₄'ten) = Toplam 1 Cu, 1 S, 6 O, 2 Na, 2 H. Denklem denklidir.
- ➡️ 3. Adım: Tepkime Türünü Belirleme
İki bileşik (CuSO₄ ve NaOH) tepkimeye girmiş ve iyonları yer değiştirerek iki yeni bileşik (Cu(OH)₂ ve Na₂SO₄) oluşturmuştur. Oluşan Cu(OH)₂ suda çözünmediği için çökelti oluşturur. Bu özellikler, tepkimenin bir çift yer değiştirme (çökelme) tepkimesi olduğunu gösterir.
✅ Sonuç: Tepkime denklemi \( CuSO_4 + 2NaOH \rightarrow Cu(OH)_2 (k) + Na_2SO_4 (suda) \) şeklindedir ve bu bir çift yer değiştirme tepkimesidir.
