Soru:
"Sizden önceki nesillerin durumu sizden daha güçlü, mal ve evlatça daha çok, dünyalık olarak daha zengin idi. Onlar (dünyalığa) paylarına düşenden faydalandılar. Sizden öncekiler paylarına düşenden faydalandıkları gibi siz de payınıza düşenden faydalandınız ve (bâtıla) dalanlar gibi siz de daldınız. İşte onların yaptıkları ameller dünyada ve ahirette boşa gitmiştir. Ve işte onlar hüsrana uğrayanlardır." (Tevbe Suresi, 69. ayet)
Bu ayet, tarih boyunca toplumların çöküşünde tekrarlanan ortak bir yasaya işaret etmektedir. Bu yasayı ve ayette vurgulanan üç temel hatayı adım adım açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu ayet, güçlü ve zengin medeniyetlerin bile nasıl çöküşe sürüklendiğini gösteren tarihi bir yasayı özetlemektedir.
- ➡️ Adım 1: Ortak Yasayı Belirleme: Ayet, "Tarihin tekerrür etmesi" veya "Geçmişteki hataların aynen tekrarlanması" yasasını ortaya koyar. Geçmiş toplumların düştüğü hatalara, sonraki toplumların da aynı sebeplerle düşebileceğini gösterir.
- ➡️ Adım 2: Birinci Hata - Maddi Güce Güvenmek: Ayette "daha güçlü, daha zengin" denilerek, toplumların sahip oldukları maddi güç ve refahı bir güvence olarak görmesi ve bununla gururlanması ilk hatadır. Bu, onları manevi değerlerden uzaklaştırır.
- ➡️ Adım 3: İkinci Hata - Sadece Dünyalığa Dalma: "Paylarına düşenden faydalandılar" ifadesi, toplumun tüm enerjisini ve dikkatini dünyevi zevk, servet ve geçici menfaatlere yöneltmesi, ahireti ve sorumluluklarını unutmasıdır.
- ➡️ Adım 4: Üçüncü Hata - Batıla Dalma: "(Bâtıla) dalanlar gibi siz de daldınız" uyarısı, toplumun doğru yoldan saparak, anlamsız, boş işler ve sapkın inançlar peşinde koşmasıdır. Bu, toplumsal çözülmenin son aşamasıdır.
✅ Sonuç olarak ayet, bir toplumu çöküşe götüren süreci şöyle özetler: Maddi refah → Dünyevileşme ve gaflet → Batıla dalma → Hüsran. Bu, değişmeyen bir toplumsal yasadır.
