Toplumsal yasalar, Allah'ın (c.c.) toplum hayatı için koyduğu sosyal kanunlar ve kurallardır. Bu yasalar, toplumların yükselişini, çöküşünü, refahını ve sıkıntılarını belirleyen ilahi ölçülerdir. Kur'an-ı Kerim'de bu konuya işaret eden birçok ayet bulunmaktadır.
Toplumsal yasalar, bir toplumun bireyleri arasındaki ilişkileri düzenleyen, adaleti, dayanışmayı ve huzuru sağlamayı hedefleyen ilahi prensiplerdir. Tıpkı fiziksel evrenin yasaları (yerçekimi gibi) nasıl işliyorsa, toplumların da işleyişine dair değişmeyen kurallar vardır.
"...Bir toplum kendinde olanı (özünü, ahlakını) değiştirmedikçe, Allah da onların durumunu değiştirmez..."Bu ayet, toplumların kaderinin büyük ölçüde kendi davranış ve tercihlerine bağlı olduğunu vurgular. İyilik ve erdem, genellikle iyiyi; kötülük ise sıkıntıyı getirir.
"Bu, Allah'ın bir topluma verdiği nimeti, onlar kendilerinde olanı değiştirmedikçe değiştirmemesinden dolayıdır. Allah, işitendir, bilendir."Bu ayet, toplumsal refah ve nimetlerin sürekliliğinin, toplumun adil ve ahlaklı kalmasına bağlı olduğunu gösterir.
"Biz bir ülkeyi yok etmek istediğimizde, onun şımarık varlıklılarına emrederiz (onları uyarırız), onlar ise orada kötülük işlerler. Böylece o ülke aleyhine söz hak olur ve biz de onu yerle bir ederiz."Bu ayet, toplumların yönetici ve etkili kesimlerinin sorumluluğuna dikkat çeker. Adaletsizlik ve azgınlık, toplumsal çöküşe sebep olabilir.
"...Eğer Allah'ın, insanların bir kısmını bir kısmıyla defetmesi (kötülüğü engellemesi) olmasaydı, içlerinde Allah'ın ismi bol bol anılan manastırlar, kiliseler, havralar ve mescitler muhakkak yıkılırdı..."Bu ayet, toplumda adaletin ve hakkın korunmasının ne kadar hayati olduğunu, bunun olmaması durumunda tüm sosyal düzenin çökebileceğini anlatır.
"Ey iman edenler! Adaleti titizlikle ayakta tutan, Allah için şahitlik eden kimseler olun. Bir topluma olan kininiz, sizi asla adaletsizliğe itmesin. Adil olun; bu, takvaya daha uygundur..."Bu ayet, toplumsal huzurun temel taşı olan adaletin, her koşulda ve herkese karşı gözetilmesi gerektiğini emreder.
Kur'an-ı Kerim, toplumsal yasaları bize bir uyarı ve rehber olarak sunar. Bu ayetlerden anlıyoruz ki; adalet, ahlak, sorumluluk ve iyilik üzerine kurulu toplumlar ayakta kalır ve gelişirken, zulüm, ahlaksızlık ve sorumsuzluğun hâkim olduğu toplumlar ise çöküşle yüzleşirler.
