Soru:
Kur'an-ı Kerim'de toplumsal yasaları konu alan bir ayette "Bir toplum kendilerinde bulunan (iyi özellikleri) değiştirinceye kadar Allah, onlara verdiği nimeti değiştirmez." (Enfâl Suresi, 53. ayet) ifadesi yer alır.
Bu ayetten hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız:
- Bu ayet toplumsal değişim yasasının hangi temel ilkesini vurgulamaktadır?
- Bir toplumun "kendinde bulunanı değiştirmesi" ne anlama gelmektedir? İki madde halinde açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu ayet, toplumsal yasaların sebep-sonuç ilişkisi ve insan iradesi ile doğrudan bağlantılı olduğunu gösteren temel bir ilkeyi açıklar.
- ➡️ Birinci Sorunun Cevabı: Ayet, toplumsal değişim yasasının "toplumun kendi durumunu değiştirmesinin, Allah'ın onlara olan muamelesini değiştirmesinin ön şartı olduğu" ilkesini vurgular. Yani değişim önce toplumun kendi içinde başlar.
- ➡️ İkinci Sorunun Cevabı: "Kendinde bulunanı değiştirmek" şu anlamlara gelir:
- 1) Manevi ve Ahlaki Durum: Toplumun inanç, ahlak, adalet, dürüstlük gibi değerler sisteminde yaptığı değişiklikler. (Örn: Adaletten zulme, doğruluktan yalana geçmek)
- 2) Fiili ve Pratik Tutum: Toplumun çalışkanlık, üretkenlik, dayanışma gibi eylemlerini terk edip tembelliği, bağımlılığı veya çatışmayı seçmesi.
✅ Sonuç olarak, ayet bize toplumların kaderlerinin kendi elleriyle şekillendiğini, Allah'ın nimet veya cezasının onların bu yöndeki tercihlerine bağlı olduğunu öğretmektedir.