Soru:
Yer kabuğunu oluşturan levhaların birbirinden uzaklaştığı sınırlarda aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşir?
I. Yeni okyanusal kabuk oluşumu
II. Volkanizma ve depremler
III. Dağ oluşumu (Orojenez)
IV. Levhaların birbirine sürtünerek ilerlemesi
Çözüm:
💡 Bu soru, levha hareketleri ve sonuçları hakkındaki bilgiyi test eder. Levha sınırları üç türlüdür: Uzaklaşan, Yaklaşan ve Transform (Yanal).
- ➡️ Uzaklaşan Sınırlar: İki levha birbirinden ayrılır. Aradaki boşluktan yukarı doğru yükselen magma, soğuyarak yeni okyanusal kabuk oluşturur. (Bu, I. maddeyi doğrular.)
- ➡️ Bu sırada yoğun volkanizma faaliyetleri ve kabuğun kırılmasına bağlı olarak depremler görülür. (Bu, II. maddeyi doğrular.)
- ➡️ Dağ oluşumu (Orojenez): Genellikle iki levhanın çarpıştığı (yaklaşan sınırlar) yerlerde gerçekleşir. Uzaklaşan sınırlarda dağ oluşmaz, aksine okyanus ortası sırtları gibi yükseltiler oluşur ama bunlar orojenez değildir. (Bu nedenle III. madde yanlıştır.)
- ➡️ Levhaların birbirine sürtünerek ilerlemesi: Bu, Transform (yanal) sınırlarda gerçekleşen bir harekettir. Uzaklaşan sınırlarda levhalar sürtünerek değil, ayrılarak hareket eder. (Bu nedenle IV. madde yanlıştır.)
✅ Uzaklaşan levha sınırlarında gerçekleşen olaylar I ve II'dir.