Soru:
Aşağıdaki cümlede, ünlü daralmasına uğramış kaç kelime vardır?
"Bilmiyorum, neden gelmiyor, söylemiyor; ama gülümsemeyi de hiç unutmuyor."
Çözüm:
💡 Ünlü daralması, sonu -a veya -e geniş ünlüsüyle biten bir fiil kök/gövdesine -yor eki geldiğinde, bu geniş ünlülerin (a, e) dar ünlülere (ı, i, u, ü) dönüşmesidir.
- ➡️ Cümleyi kelime kelime inceleyelim:
- "Bilmiyorum" → "bilme-" fiili değildir. "Bil-mi-yor-um" şeklinde yapılandırılır. "mi" ekinden sonra gelen "y" ünsüzü, "i" ünlüsünü daraltmaz, bu doğal bir sestir. Ünlü daralması değildir.
- "gelmiyor" → "gelme-" fiiline "-yor" eki gelmiş. "gelme-yor" → "gelmiyor". ✔️ "e" daralarak "i" olmuş. (Ünlü Daralması VAR)
- "söylemiyor" → "söyleme-" fiiline "-yor" eki gelmiş. "söyleme-yor" → "söylemiyor". ✔️ "e" daralarak "i" olmuş. (Ünlü Daralması VAR)
- "unutmu*yor*" → Bu kelime yanlış yazılmıştır, doğrusu "unutmu*yor*" değil "unutm**u**yor" şeklindedir. "unutma-" fiiline "-yor" eki gelmiş. "unutma-yor" → "unutmuyor". ✔️ "a" daralarak "u" olmuş. (Ünlü Daralması VAR)
✅ Cümlede ünlü daralmasına uğrayan kelimeler: gelmiyor, söylemiyor, unutmuyor. Toplam 3 kelimede ünlü daralması vardır.
