Soru: Aşağıdaki sözcüklerden hangisi, ünlü ile başlayan bir ek aldığında hem yumuşama kuralına uyabilen hem de aykırı olabilen (dilde iki şekilde de kullanılabilen) bir örnektir?
Çözüm:
- Bazı sözcükler dilde iki şekilde de kullanılabilir; biri yumuşamalı, diğeri yumuşamasız. Bu, genellikle kullanım alışkanlıklarına veya anlam farklılıklarına bağlıdır.
- Seçenekleri değerlendirelim:
- A) "ömür" → "ömrü" (yumuşama var, aykırı kullanım yaygın değil)
- B) "zafer" → "zaferi" (yumuşama YOK, aykırı, "zaferi" kalıplaşmış)
- C) "kanat" → "kanadı" (yumuşama var) veya "kanatı" (yumuşama YOK, aykırı) → İki kullanım da mevcuttur.
- D) "hayat" → "hayatı" (yumuşama YOK, aykırı, "hayadı" olmaz)
- "Kanat" sözcüğü, "kanadı" (yumuşamalı) ve "kanatı" (yumuşamasız, aykırı) şeklinde iki farklı kullanıma sahiptir. Örneğin, "kuşun kanadı" (yumuşamalı) ve "uçağın kanatı" (yumuşamasız, teknik terim) gibi. Bu, aykırılığın esnek olduğu bir durumu gösterir.