Soru:
"Ancak bu soruyu sen çözebilirsin." cümlesindeki "ancak" sözcüğünün türü nedir? Aynı sözcük "Çok çalıştı, ancak başaramadı." cümlesinde hangi tür olur?
Çözüm:
🧠 Bazı sözcükler cümle içindeki kullanımlarına göre farklı türlerde (edat, bağlaç) olabilir. Bunu anlamak için sözcüğün işlevine bakmalıyız.
- ➡️ İlk cümleyi inceleyelim: "Ancak bu soruyu sen çözebilirsin." Burada "ancak" sözcüğü, "sadece" ve "yalnızca" anlamına gelmektedir. Bir sınırlama ifade eder ve kendi başına anlamı olmadığı için, bir isimle ("bu soruyu") birlikte kullanılarak anlam kazanmıştır. Bu özellikler onun bir edat olduğunu gösterir.
- ➡️ İkinci cümleyi inceleyelim: "Çok çalıştı, ancak başaramadı." Burada "ancak" sözcüğü, "çok çalıştı" ve "başaramadı" cümlelerini birbirine bağlamaktadır. Aralarında bir zıtlık (karşıtlık) ilişkisi kurar. İki cümleyi bağladığı için bu kullanımda bir bağlaçtır.
✅ Sonuç olarak; ilk cümlede edat, ikinci cümlede ise bağlaç türündedir.
