Soru:
Aşağıdaki cümlelerde koyu harflerle yazılmış sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir türdedir?
- A) Bu kitabı arkadaşım için aldım.
- B) Sınava iyi hazırlandı, fakat heyecanlandı.
- C) Senin gibi zeki birini görmedim.
- D) Bütün işleri annem ile yaptık.
Çözüm:
🔍 Bu soruda, her bir seçenekteki koyu yazılı sözcüğün türünü tek tek belirleyip, hangisinin farklı olduğunu bulacağız.
- ➡️ A seçeneği: "için" sözcüğü, "kitabı alma" eyleminin nedenini ("arkadaşım" nedeniyle) belirtiyor. Kendi başına anlamı olmayan bir sözcük olduğu için edattır.
- ➡️ B seçeneği: "fakat" sözcüğü, "hazırlandı" ve "heyecanlandı" cümlelerini birbirine bağlıyor ve aralarında zıtlık ilişkisi kuruyor. İki cümleyi bağladığı için bağlaçtır.
- ➡️ C seçeneği: "gibi" sözcüğü, bir benzetme, karşılaştırma yapıyor. Kendi başına anlamı olmadığı için bir isimle ("senin") birlikte kullanılarak anlam kazanmıştır. Bu yüzden edattır.
- ➡️ D seçeneği: "ile" sözcüğü, bu cümlede "birliktelik" anlamı katmıştır ("annem" ile birlikte). Kendi başına anlamı olmadığı için edattır.
✅ A, C ve D seçeneklerindeki sözcükler edat iken, B seçeneğindeki "fakat" sözcüğü bağlaçtır. Bu nedenle farklı olan, yani türü diğerlerinden farklı olan seçenek B'dir.