Soru:
"Şair, bu dizelerde doğanın insan ruhu üzerindeki iyileştirici gücünü anlatmaktadır." cümlesi ile "Şair, doğanın iyileştirici gücünü en etkili biçimde anlatan kişidir." cümlesi arasındaki temel farkı, "açıklama" ve "tartışma" kavramları üzerinden açıklayınız.
Çözüm:
💡 İki cümleyi yan yana koyup neyi nasıl ifade ettiklerine bakalım.
- ➡️ Birinci Cümle: "Anlatmaktadır" fiili, nesnel bir gözlemi ifade eder. Şiirin ne söylediğini, içeriğini olduğu gibi aktarır. Kişisel bir yargı veya üstünlük iddiası yoktur. Bu, metni açıklama amacı taşır.
- ➡️ İkinci Cümle: "En etkili biçimde anlatan kişidir" ifadesi, öznel bir karşılaştırma ve değerlendirme içerir. Bu bir iddiadır ve "Neden başka biri değil de bu şair?" sorusunu doğurur, dolayısıyla tartışmaya açıktır. Bu, bir tartışma cümlesidir.
✅ Sonuç: İlk cümle açıklayıcı (betimleyici), ikinci cümle ise tartışmacı (kanıtlayıcı) bir niteliğe sahiptir.