Soru:
Aşağıdaki parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinde "tanım" yapılmıştır?
(I) İnsan beyni, bilinen en karmaşık biyolojik yapılardan biridir. (II) Nöron adı verilen sinir hücrelerinden oluşur. (III) Bu nöronlar, elektrokimyasal sinyaller aracılığıyla birbirleriyle iletişim kurar. (IV) Bellek ise, beynin bilgiyi kodlama, depolama ve gerektiğinde geri çağırma işlevlerinin bütününe verilen addır. (V) Bu süreçler olmadan öğrenmek ve tecrübe etmek mümkün olmazdı.
Çözüm:
🧠 Tanım, bir kavramın veya varlığın özelliklerini belirterek onun ne olduğunu açıklamaktır. Genellikle "...denir", "...adı verilir", "...dır" gibi ifadelerle kurulur.
- ➡️ 1. Adım: I. cümleye bakalım: "Karmaşık bir yapıdır" diyor ama "beyin nedir?" sorusuna net bir cevap vermiyor, sadece bir nitelik belirtiyor. Tanım değil.
- ➡️ 2. Adım: II. cümlede beynin yapı taşının (nöron) tanımı yapılıyor gibi görünebilir ama aslında bu, beynin kendisinin tanımı değil, onu oluşturan bir parçanın adlandırılmasıdır. Ana kavramın tanımı değil.
- ➡️ 3. Adım: III. cümlede bir süreç (iletişim) anlatılıyor. Tanım değil, işleyiş açıklaması.
- ➡️ 4. Adım: IV. cümleye bakalım: "Bellek, ... bütününe verilen addır." Burada "bellek nedir?" sorusunun cevabı, onun işlevleri belirtilerek net bir şekilde verilmiştir. Klasik bir tanım cümlesidir.
- ➡️ 5. Adım: V. cümle, belleğin öneminden bahsediyor. Tanım değil, yorum.
✅ Sonuç: Tanım yapılan cümle IV. cümledir.
