Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir zincirleme isim tamlaması vardır?
- A) Evin duvar boyası dökülüyor.
- B) Müzenin kapısı çok büyüktü.
- C) Çantanın fermuarı bozuldu.
- D) Annemin yemek defteri çok eskiydi.
Çözüm:
💡 Zincirleme isim tamlaması, en az üç ismin birbirini tamamlamasıyla oluşur. Yani bir isim tamlaması, başka bir ismi daha tamlar. (\((\text{isim} + \text{isim}) + \text{isim}\))
- ➡️ A seçeneği: "Evin duvar boyası" -> "Evin duvarı" (tamlama) + "boya" (isim) şeklinde düşünülebilir. "Duvar boyası" zaten birleşik bir kavram olmasına rağmen, yapı olarak zincirleme sayılabilir: ((Evin) duvar) boyası.
- ➡️ B seçeneği: "Müzenin kapısı" -> Sadece iki isim var. (Belirtili)
- ➡️ C seçeneği: "Çantanın fermuarı" -> Sadece iki isim var. (Belirtili)
- ➡️ D seçeneği: "Annemin yemek defteri" -> "Annemin defteri" (belirtili tamlama) ama araya "yemek" girmiş. Aslında "yemek defteri" (belirtisiz tamlama) ve bunun tamlayanı "annemin" olmuş. Yapı: (Annemin) (yemek defteri). Bu da bir zincirleme tamlamadır.
✅ Sonuç: Hem A hem de D seçeneği zincirleme gibi görünebilir. Ancak LGS mantığında ve net bir şekilde "Annemin yemek defteri" ifadesi, "yemek defteri" (belirtisiz) tamlamasının "annemin" (tamlayan eki almış) sözcüğüyle tamlanmasından oluşan tipik bir zincirleme isim tamlamasıdır. Bu nedenle en doğru ve tartışmasız cevap D seçeneğidir.
