Soru:
"O, her sabah erken kalk____." cümlesinde boş bırakılan yere geniş zaman eki getirildiğinde fiil nasıl yazılır? Fiil kökü "kalk-"tır.
Çözüm:
💡 Geniş zaman ekleri ünlü uyumlarına göre (-r, -ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür) şeklinde değişiklik gösterir. "kalk-" fiiline geniş zaman eki getirelim.
- ➡️ 1. Adım: Fiil kökünün son harfine bakalım. "kalk-" fiili ünsüz (k) ile bitiyor.
- ➡️ 2. Adım: Ünsüzle biten fiillere geniş zaman eki doğrudan "-r" olarak eklenemez. Araya bir ünlü girer. Bu ünlü, fiilin son ünlüsünün kalınlık/incelik durumuna göre belirlenir.
- ➡️ 3. Adım: "kalk-" fiilinin son ünlüsü 'a' harfidir. 'a' kalın bir ünlüdür. Kalın ünlüden sonra gelen geniş zaman ekinin ünlüsü de kalın olmalıdır. Bu durumda ekimiz "-ar" olur.
- ➡️ 4. Adım: Fiil kökü "kalk-" ve ek "-ar". Birleştirdiğimizde: kalk + ar = kalkar
✅ Sonuç: Cümlenin doğru hali "O, her sabah erken kalkar." şeklindedir.
