Soru:
"(Siz) lütfen sessiz olun." cümlesindeki "olun" fiilinin emir kipi açısından çözümlemesini yapınız.
Çözüm:
💡 Emir kipinin farklı kişilerde farklı ekler alabildiğini unutmayalım. 2. çoğul kişi (siz) için "-in, -ın, -ün, -un" ekleri kullanılır.
- ➡️ 1. Adım: Fiilin Kökünü Bulma → Fiilimiz "olun". Kökü "ol-" dur.
- ➡️ 2. Adım: Kip Eki Var mı? → Fiilin köküne ("ol-") baktığımızda bir haber veya dilek kipi eki (-r, -ecek, -miş, -di, -se, -e, -a gibi) gelmemiştir. Bu durum, fiilin bir emir kipi olduğunu gösterir.
- ➡️ 3. Adım: Kişi Eki Nedir? → "ol-" köküne eklenen "-un" eki, emir kipinin 2. çoğul kişi (siz) ekidir. (Ünlü uyumuna göre -in, -ın, -ün, -un olabilir).
✅ Sonuç: "olun" fiili, emir kipinin 2. çoğul kişi (siz) çekimidir. Kip eki yoktur, kişi eki "-un"dur.