Soru:
"(Siz) odanızı toplayın." cümlesindeki emir kipiyle çekimlenmiş fiili bulunuz ve yapılan çekimi adım adım gösteriniz.
Çözüm:
💡 Emir kipinde 2. çoğul kişi (siz) için kullanılan ek -ın/-in/-un/-ün şeklindedir.
- ➡️ 1. Adım: Cümlenin yüklemi olan fiili bulalım: topla
- ➡️ 2. Adım: Fiilin mastar halini yazalım: topla-mak
- ➡️ 3. Adım: Fiilden mastar eki (-mak) atılır ve geriye fiil kökü kalır: topla-
- ➡️ 4. Adım: Fiil köküne herhangi bir kip eki gelmez. Doğrudan 2. çoğul kişi emir eki getirilir.
- ➡️ 5. Adım: "topla-" fiili, ünlü ile bittiği ve ince ünlü (a) içerdiği için, 2. çoğul kişi eki -ın değil, ince olan -in ekini alır. (topla + y + ın -> toplayın). Burada kaynaştırma harfi (y) kullanılmıştır.
✅ Sonuç: Fiil, toplayın şeklinde emir kipinin 2. çoğul kişisiyle çekimlenmiştir. Kip eki yoktur.