Soru:
Aşağıdaki parçada numaralandırılmış fiillerden hangisi emir kipi ile çekimlenmiştir?
"Ben her sabah erken kalkarım (I). Sen de yarın benimle birlikte kalk (II). Dün o da çok geç kalkmış (III). Hadi hep birlikte tempolu yürüyelim (IV)."
Çözüm:
💡 Her bir fiili tek tek inceleyerek kip ve kişi özelliklerini belirleyelim.
- ➡️ I. "kalkarım" → Fiil: kalk-ar-ım. "-ar" eki geniş zaman, "-ım" eki 1. tekil kişidir. Emir kipi değildir.
- ➡️ II. "kalk" → Fiil: kalk. Burada fiil kökü ("kalk-") herhangi bir kip eki almamıştır. Cümledeki "(Sen)" gizli öznesine bir emir, istek bildirmektedir. Bu, emir kipinin 2. tekil kişi çekimidir.
- ➡️ III. "kalkmış" → Fiil: kalk-mış. "-mış" eki duyulan geçmiş zaman kipidir. Emir kipi değildir.
- ➡️ IV. "yürüyelim" → Fiil: yürü-yelim. "-yelim" eki istek kipinin 1. çoğul kişi (biz) çekimidir. Emir kipi değildir.
✅ Sonuç: Numaralandırılmış fiillerden sadece II. fiil emir kipiyle çekimlenmiştir.
