Soru:
Aşağıdaki cümlede kip kayması var mıdır? Varsa hangi kipten hangi kipe kayma olmuştur?
"Yarın sınavım var, çalışmam lazım."
Çözüm:
💡 Bu cümleyi adım adım inceleyelim:
- ➡️ Cümlenin ikinci kısmına bakalım: "çalışmam lazım". Bu ifade, bir gereklilik bildiriyor.
- ➡️ Fiilin mastar hali "çalışmak"tır. "-mam lazım" eki, fiile gereklilik kipi anlamı katmaktadır.
- ➡️ Ancak, cümlenin zamanı "yarın" sözcüğünden dolayı gelecek zamandır. Gereklilik kipi genellikle geniş zamanla ilişkilidir.
- ➡️ Burada, gelecek zaman yerine, gereklilik kipi kullanılarak bir kip kayması yapılmıştır. Aslında "çalışacağım" (gelecek zaman) denmesi beklenirken, "çalışmam lazım" (gereklilik kipi) denmiştir.
✅ Sonuç: Evet, kip kayması vardır. Gelecek zamandan, gereklilik kipine kayma olmuştur.
