Soru:
Aşağıdaki cümlede kip kayması var mıdır? Varsa nasıl bir kayma olmuştur?
"Her sabah kahvaltıdan önce bir kilometre koşuyorum."
Çözüm:
💡 Bu cümleyi zaman ve tekrar ifadesi üzerinden değerlendirelim:
- ➡️ Cümledeki fiil: "koşuyorum". Bu çekim, şimdiki zaman kipine aittir.
- ➡️ Cümledeki zaman ifadesi: "Her sabah". Bu ifade, bir alışkanlığı, düzenli olarak tekrarlanan bir eylemi anlatır.
- ➡️ Tekrarlanan ve alışkanlık haline gelmiş eylemler Türkçede genellikle geniş zaman kipi (\(-(a/i)r\)) ile ifade edilir. Yani bu cümlede "koşarım" denmesi beklenir.
- ➡️ Ancak burada geniş zaman yerine şimdiki zaman kipi kullanılmıştır. Bu, konuşma dilinde sıkça rastlanan bir kip kaymasıdır.
✅ Sonuç: Evet, kip kayması vardır. Geniş zamandan, şimdiki zamana kayma olmuştur.