Soru:
Aşağıdaki cümlelerdeki ek fiilleri bulunuz ve bu ek fiillerin hangi görevde (isim soylu kelimeyi yüklem yapma / birleşik zamanlı fiil yapma) kullanıldığını yazınız.
- Bu eski bir köprüydü.
- Annem bizi çok özlemiş.
- Yarın sınavım varmış.
Çözüm:
💡 Ek fiilin iki temel görevi vardır. Hangi görevde olduğunu anlamak için yüklemin isim soylu mu yoksa fiil mi olduğuna bakarız.
- ➡️ Birinci cümle: "köprüydü" yüklemi, "köprü" (isim) + "-y-dü" (ek fiil) şeklindedir. Yüklem isim soylu olduğu için ek fiil, isim soylu kelimeyi yüklem yapma görevinde kullanılmıştır.
- ➡️ İkinci cümle: "özlemiş" yüklemi, "özle-" (fiil) + "-miş" (ek fiil) şeklindedir. "-miş" eki burada bir kip ekidir (duyulan geçmiş zaman). Bu cümlede ek fiil yoktur, yüklem basit zamanlı bir fiildir.
- ➡️ Üçüncü cümle: "varmış" yüklemi, "var" (isim) + "-mış" (ek fiil) şeklindedir. Yüklem isim soylu olduğu için ek fiil, isim soylu kelimeyi yüklem yapma görevinde kullanılmıştır.
✅ Sonuçlar: köprüydü (isim soyluyu yüklem yapma), özlemiş (ek fiil yok), varmış (isim soyluyu yüklem yapma).