Soru:
Aşağıdaki cümlede, "Dün akşam, yeni aldığım kitabı bir solukta okudum." ifadesinin ögelerini bulunuz.
Çözüm:
💡 Cümlenin ögelerini bulmak için "Özne - Nesne - Yüklem" sırasını ve sorularını kullanacağız.
- ➡️ Yüklemi bulalım: Cümlenin fiil, iş, oluş veya durum bildiren kısmıdır. Cümledeki fiil "okudum" kelimesidir. "Ne yaptım? Okudum."
- ➡️ Özneyi bulalım: Yükleme sorulan "Kim?" sorusunun cevabıdır. "Kim okudu? Ben (gizli özne)." Yüklemin "-m" eki, öznenin "ben" olduğunu gösterir.
- ➡️ Belirtili Nesneyi bulalım: Yükleme sorulan "Neyi?" sorusunun cevabıdır. "Neyi okudum? yeni aldığım kitabı." Nesne, "-ı" belirtme durum eki aldığı için belirtilidir.
- ➡️ Zarf Tümlecini bulalım: Yüklemin zamanını, durumunu belirten ögedir. "Ne zaman okudum? Dün akşam." ve "Nasıl okudum? bir solukta." İki ayrı zarf tümleci vardır.
✅ Sonuç: Ögeler şunlardır: Zarf Tümleci (Dün akşam) - Belirtili Nesne (yeni aldığım kitabı) - Zarf Tümleci (bir solukta) - Yüklem (okudum). Özne ise gizlidir (Ben).
