Soru:
"Hem derslerine çalışıyor hem de part-time bir işte çalışıyor." cümlesinin yapısına göre çeşidini belirleyiniz ve nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Cümlenin yapısını belirlemek için içinde kaç tane yargı (yüklem) olduğuna ve bu yargıların nasıl bağlandığına bakarız.
- ➡️ 1. Adım: Yüklemleri Bulalım. Cümlede "çalışıyor" ve "çalışıyor" olmak üzere iki tane yüklem vardır. Bu, cümlenin birden fazla yargı içerdiğini gösterir.
- ➡️ 2. Adım: Yargıların Bağlanış Şekline Bakalım. İki yargı, "hem ... hem de ..." bağlacı ile birbirine bağlanmıştır. Bağlaçlar, eş görevli kelimeleri veya cümleleri birbirine bağlar. Burada iki ayrı cümle bağlanmıştır.
- ➡️ 3. Adım: Karşılaştıralım. Eğer yargılar virgül veya noktalı virgülle ayrılsaydı ve bağlaç olmasaydı, buna sıralı cümle derdik. Ancak bu cümlede yargılar açıkça bir bağlaçla (hem de) birleştirilmiştir.
✅ Sonuç: İki bağımsız yargı bir bağlaçla birleştirildiği için bu cümlenin yapısına göre çeşidi bağlı cümledir.