Soru:
Aşağıdaki iki metni temel alarak, metinler arası karşılaştırma yöntemini kullanarak bir analiz yapınız.
- Metin A (Kaynak): La Fontaine'den "Ağustos Böceği ile Karınca" fablı. Ağustos böceği yazın şarkı söylerken, karınca çalışır. Kış gelince ağustos böceği aç kalır, karınca ise onunla alay eder.
- Metin B (Hedef): Orhan Veli Kanık'ın "Ağustos Böceği ile Karınca" şiiri. Şiirde karınca, ağustos böceğine "Ne yapalım, biz de yazın çalıştık" der ve ona bir lokma ekmek verir.
Bu iki metin arasındaki temel farklılık ve bu farklılığın metnin temasına etkisi nedir?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için metinler arası ilişkiyi (burada bir aşırma / yeniden yazma ilişkisi) ve bu ilişkinin temaya nasıl yansıdığını adım adım inceleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Metinleri Anlama: Öncelikle her iki metnin özgün halini anlamak gerekir. La Fontaine'in fablı, çalışkanlığın önemini vurgular ve tembelliği cezalandırır. Orhan Veli'nin şiiri ise bu geleneksel anlayışa bir itirazdır.
- ➡️ 2. Adım: İlişki Türünü Belirleme: Orhan Veli, La Fontaine'in klasik eserini alıntılamakta ancak onun sonucunu değiştirerek yeniden yazmaktadır. Bu, bir metinler arası dönüştürme ilişkisidir.
- ➡️ 3. Adım: Karşılaştırma ve Temaya Odaklanma: Karınca karakterinin tutumu karşılaştırılmalıdır. Klasör fablda karınca acımasız ve bencil iken, Orhan Veli'nin şiirinde yardımsever ve anlayışlıdır. Bu değişiklik, metnin temasını doğrudan etkiler.
- ➡️ 4. Adım: Sonuç Çıkarma: La Fontaine'in teması "Çalışmamanın bedeli ağırdır" iken, Orhan Veli'nin teması "Paylaşmak ve merhamet en büyük erdemdir" şeklinde özetlenebilir. Şair, kaynak metni alıp onu modern ve insani bir bakış açısıyla yeniden yorumlamıştır.
✅ Sonuç: İki metin arasındaki temel farklılık, karınca karakterinin davranışı ve buna bağlı olarak ortaya çıkan tema farkıdır. Orhan Veli, geleneksel anlatıyı eleştirel bir şekilde yeniden üreterek dayanışma ve merhamet temalarını öne çıkarmıştır.
