Soru: Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yere hangi seçenek gelmelidir? 'Bu işi bitirmek _____ bir haftamı aldı.'
A) olmak
B) olarak
C) olunca
D) olalı
Çözüm: Cümleyi anlamlı ve doğru bir birleşik fiil oluşturacak şekilde tamamlamalıyız.
- Cümledeki fiil 'bitirmek' ve boşluktan sonra 'bir haftamı aldı' ifadesi var.
- Yardımcı fiil 'olmak' kullanılarak birleşik fiil oluşturulabilir.
- Seçenekleri deneyelim:
- A) 'bitirmek olmak' → anlamsız, cümle yapısına uymuyor.
- B) 'bitirmek olarak' → anlamsız.
- C) 'bitirmek olunca' → 'bitirmiş olunca' gibi düşünülebilir ama cümle yapısı bozuluyor.
- D) 'bitirmek olalı' → 'bitirmiş olalı' şeklinde; 'bitirmiş olalı bir haftamı aldı' anlamlı değil.
- Doğru ifade: 'bitirmiş olmak' olmalı. Seçeneklerde yok, ancak en yakın 'olmak' (A) verilmiş. Cümleyi 'Bu işi bitirmiş olmak bir haftamı aldı.' şeklinde düşünürsek, 'olmak' yardımcı fiili ayrı yazılır ve anlamlı olur.
- Doğru cevap: A) olmak → 'bitirmiş olmak' (bitirmek + olmak)
Not: Yardımcı fiil 'olmak' ayrı yazılır: bitirmiş olmak.
