Soru:
"Matematik dersinde \(a^2 + b^2 = c^2\) formülünü öğrendik." cümlesinde, "formülünü" kelimesi satır sonuna sığmadığında aşağıdaki bölümlerden hangisi doğrudur?
- A) for-mülünü
- B) formü-lünü
- C) formül-ünü
- D) formul-ünü
Çözüm:
💡 Yabancı kökenli (burada Fransızca "formule"den gelen) kelimeleri bölerken de Türkçenin heceleme kuralları geçerlidir. Kelime, dilimize "for-mül" şeklinde sesletimiyle yerleşmiştir.
- ➡️ Kelimenin kökü "formül"dür. "-ünü" eki, ona eklenmiştir.
- ➡️ Hecelerine ayıralım: For-mü-lü-nü. Görüldüğü gibi dört heceli bir kelimedir.
- ➡️ Seçenekleri inceleyelim:
- A) for-mülünü: "for" bir hece, "mülünü" ise birden fazla hecedir. Bu, heceleme kurallarına uygundur.
- B) formü-lünü: "formü" diye bir hece yoktur. Heceler "for-mü" şeklinde ayrılır.
- C) formül-ünü: Bu bölünme, "-ünü" ekini ayırdığı için yanlıştır. Ekler, bağlı oldukları kelime köküyle birlikte hecelenir.
- D) formul-ünü: Kelimenin doğru yazılışı "formül" şeklindedir. "Formul" yazımı yanlıştır ve bu nedenle bölme de hatalıdır.
✅ Sonuç: Hem yazım hem de heceleme kurallarına uygun tek seçenek A) for-mülünü'dür.