Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem işareti (!) yanlış kullanılmıştır? Nedenini açıklayınız.
- A) Eyvah! Anahtarımı evde unuttum.
- B) Vay! Seni burada görmek ne sürpriz.
- C) Lütfen! Kapıyı kapatır mısın?
- D) Aman! Bana bakarak konuş.
Çözüm:
💡 Seçenekleri teker teker inceleyerek ünlem işaretinin kullanım amacını kontrol edelim:
- ➡️ A) "Eyvah" bir korku, şaşkınlık ünlemidir. Ünlem işareti doğru kullanılmıştır.
- ➡️ B) "Vay" bir şaşırma, beğenme ünlemidir. Ünlem işareti doğru kullanılmıştır.
- ➡️ C) "Lütfen" bir rica, yalvarma sözüdür. Ancak bu kadar yumuşak bir ricadan sonra ünlem değil, genellikle virgül kullanılır. Ünlem, ricayı daha sert ve emir gibi gösterebilir. Burada ünlem işareti kullanımı yanlıştır/uygunsuzdur.
- ➡️ D) "Aman" bir yalvarma, seslenme ünlemidir. Ünlem işareti doğru kullanılmıştır.
✅ Sonuç: Ünlem işaretinin yanlış kullanıldığı seçenek C seçeneğidir. Çünkü "Lütfen" gibi nazik bir ricadan sonra ünlem işareti yerine virgül kullanmak daha doğrudur. Doğrusu: "Lütfen, kapıyı kapatır mısın?" şeklinde olmalıdır.