Durum (Kesit) hikayesi nedir (Çehov tarzı)

"Durum (Kesit) Hikayesi" ile "Olay Hikayesi" (Maupassant Tarzı) arasındaki temel farkları, aşağıda verilen iki kısa örnekten yola çıkarak karşılaştırınız.

Örnek A: "Kapı çalındı. Ali yerinden fırladı, hızla kapıya yöneldi. Gelenin, uzun süredir beklediği mektubu getiren postacı olduğunu görünce yüzünde bir gülümseme belirdi. Mektubu hemen açıp okumaya başladı."

Örnek B: "Ali, koltuğuna gömülmüş, pencereden dışarı bakıyordu. Odada yalnızlığın ağır sessizliği vardı. Raftaki kitaplar, masanın üzerindeki tozlu vazo... Hepsi aynıydı. İç geçirip, gözlerini yeniden boşluğa dikti."

💡 Bu iki örnek, iki farklı hikaye tarzını net bir şekilde ortaya koymaktadır. Karşılaştırmalı adımlarla açıklayalım:

• ➡️ Örnek A (Olay Hikayesi): Burada merkezde bir olay vardır: "Kapının çalınması, Ali'nin koşması, mektubu alması ve okuması". Olay, bir neden-sonuç ilişkisi içinde ilerler ve bir sonuca bağlanır.
• ➡️ Örnek B (Durum Hikayesi): Burada ise merkezde bir durum vardır: "Ali'nin yalnızlığı ve içinde bulunduğu ruh hali". Belirgin bir olay yoktur, sadece bir anın ve atmosferin tasviri söz konusudur.
• ➡️ Zaman Kullanımı: Olay hikayesi dinamik bir zamanı (bir şeylerin olduğu, değiştiği bir an) anlatır. Durum hikayesi ise statik bir zamanı (donmuş, durağan bir an) betimler.
• ➡️ Okuyucu Üzerindeki Etki: Olay hikayesi "Ne olacak?" sorusuyla merak uyandırır. Durum hikayesi ise "Bu karakter ne hissediyor?" veya "Bu atmosfer nasıl?" gibi sorularla duygu ve atmosferi hissettirmeyi amaçlar.

✅ Sonuç: Örnek A, olay örgüsü merkezli Maupassant tarzına; Örnek B ise durum ve atmosfer merkezli Çehov tarzına (kesit hikayesi) örnektir.