Soru:
Âşık edebiyatı ürünü olan koşma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) Hece ölçüsünün 11'li kalıbıyla söylenir.
- B) Nazım birimi genellikle dörtlüktür.
- C) Divan edebiyatındaki karşılığı "gazel"dir.
- D) Konularına göre güzelleme, koçaklama, taşlama, ağıt gibi türlere ayrılır.
Çözüm:
💡 Bu soruda koşmanın genel özelliklerini iyi bilmek ve hangi seçeneğin hatalı olduğunu bulmak gerekiyor.
- ➡️ Birinci Adım: A seçeneğini kontrol edelim. Koşmalar genellikle hece ölçüsünün 11'li (6+5 veya 4+4+3) kalıbıyla yazılır. Bu ifade doğru.
- ➡️ İkinci Adım: B seçeneğini kontrol edelim. Âşık edebiyatının temel nazım birimi dörtlüktür ve koşmalar da dörtlüklerle yazılır. Bu ifade doğru.
- ➡️ Üçüncü Adım: C seçeneğini kontrol edelim. Koşma, nazım şekli olarak Divan edebiyatındaki gazele değil, kasideye benzetilir. Her ikisi de din dışı konularda birini övmek için yazılabilir. Gazelin karşılığı ise âşık edebiyatında "koşma" değil, "güzelleme"nin de içinde bulunduğu daha genel bir tür olarak kabul edilebilir, ancak teknik olarak bu eşleştirme yanlıştır. Temel ve net bilgi: Koşmanın Divan edebiyatındaki karşılığı kasidedir. Bu ifade yanlış.
- ➡️ Dördüncü Adım: D seçeneğini kontrol edelim. Koşmalar konularına göre soruda sayılan dört türe ayrılır. Bu ifade doğru.
✅ Yanlış ifadeyi içeren seçenek C'dir.
