Soru:
Aşağıdaki dörtlük, koşma türlerinden hangisine örnektir? (Not: \(x^2\) gibi matematiksel bir gösterimin konuyla ilgisi yoktur, sadece formatı göstermek içindir.)
"Köroğlu düşer mi yine şanından
Ay mıdır, gün müdür, yıldız mıdır o
Çevrinip dört yanını seyran edenden
Ala gözlerini sevdiğim dilber
Çözüm:
💡 Bu dörtlükte hem kahramanlık vurgusu hem de sevgiliye olan hayranlık bir arada. Doğru türü bulmak için baskın olan temayı belirlemeliyiz.
- ➡️ Birinci Adım: Dörtlüğün ilk iki dizesine odaklanalım. "Köroğlu", "şan" ve onu gökyüzündeki cisimlere (ay, gün, yıldız) benzetme var. Bu, bir yiğitlik ve kahramanlık vurgusudur.
- ➡️ İkinci Adım: Son iki dizede ise "ala gözlü dilber" ifadesiyle bir sevgili betimlemesi vardır.
- ➡️ Üçüncü Adım: Bütünü değerlendirelim. Şair, sevgilisini anlatırken bile onu bir kahraman edasıyla ("Köroğlu", "şan") tasvir etmektedir. Temel atmosfer yiğitçe ve coşkuludur.
- ➡️ Dördüncü Adım: Koşma türlerini gözden geçirelim. Yiğitlik, savaş, kahramanlık temalı koşmalar Koçaklama türüne girer. Bu dörtlükteki baskın tema da budur.
✅ Dörtlüğün genel havası ve kahramanlık vurgusu nedeniyle bu örnek, bir Koçaklamaya aittir.
