Soru:
Aşağıdaki tanımlardan hangisi şathiye türünün en doğru ve kapsamlı tanımıdır?
- A) Dinî ve tasavvufi konuları ciddi bir üslupla ele alan şiirlerdir.
- B) Allah ile alay edercesine, dinî değerleri aşağılayıcı bir dille yazılan manzumelerdir.
- C) Tasavvufi konuları, nükte ve hiciv unsurlarıyla işleyen, görünüşte saçma/sakil gibi duran ancak derin anlamlar barındıran şiirlerdir.
- D) Tekke edebiyatında sadece Hz. Muhammed'i övmek için yazılan ilahilerdir.
Çözüm:
💡 Bu soruda şathiyenin temel özelliklerini iyi bilmek gerekiyor. Şathiyeler, dini ve tasavvufi konuları işlerken alaylı, şaşırtıcı ve nükteli bir dil kullanır. Görünüşte saçma gibi duran sözlerin ardında derin tasavvufi yorumlar gizlidir.
- ➡️ A seçeneği: Şathiyelerin ciddi bir üslubu yoktur; nükte ve hiciv vardır. Bu nedenle yanlıştır.
- ➡️ B seçeneği: Şathiyeler asla Allah ile alay etmez veya dini değerleri aşağılamaz. Sadece farklı ve sıra dışı bir anlatım yolu seçer. Bu nedenle yanlıştır.
- ➡️ C seçeneği: Tasavvufi konular, nükte, hiciv, görünüşte saçma sözler ve derin anlamlar... Tüm bu özellikler şathiye türünü doğru bir şekilde tanımlamaktadır.
- ➡️ D seçeneği: Şathiyeler sadece Hz. Muhammed'i övmek için yazılmaz; daha geniş tasavvufi konuları ele alır. Bu nedenle yanlıştır.
✅ Doğru cevap C seçeneğidir.
