Soru:
Ayşe, bir dilim ekmeği bir poşete koyup ağzını sıkıca bağladı ve bir hafta boyunca sıcak bir ortamda bekletti. Bir hafta sonra ekmeğin üzerinde yeşil, beyaz ve siyah renklerde küfler oluştuğunu gördü. Bu gözleme göre aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı doğrudan elde edilebilir?
- A) Mikroskobik canlılar hızlı mı çoğalır?
- B) Mikroskobik canlılar ne ile beslenir?
- C) Mikroskobik canlılar uygun koşullarda çoğalabilir mi?
- D) Mikroskobik canlıların hepsi zararlı mıdır?
Çözüm:
💡 Deneydeki değişkenleri ve sonucu dikkatlice inceleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Deneyde, ekmeğin üzerinde bir hafta sonra küf oluşmuştur. Küfler birer mikroskobik canlıdır.
- ➡️ 2. Adım: Ayşe'nin yaptığı işlemlere bakalım: Ekmeği (besin) poşete koymuş (nemli ortam) ve sıcak bir yerde bekletmiştir. Bu üç faktör (besin, nem, uygun sıcaklık) mikroskobik canlıların çoğalması için ideal koşullardır.
- ➡️ 3. Adım: Seçenekleri bu bilgilerle değerlendirelim:
- A) Hızlı çoğalıp çoğalmadıklarını anlamak için belirli aralıklarla ölçüm yapmak gerekir. Deneyde sadece 1 hafta sonundaki sonuç vardır.
- B) Ne ile beslendiklerini bu deneyle anlayamayız.
C) Evet! Deney, mikroskobik canlıların uygun koşullar sağlandığında (besin, nem, sıcaklık) çoğalabildiğini doğrudan göstermektedir.
- D) Küflerin hepsinin zararlı olup olmadığını bu deneyle söyleyemeyiz (penisilin gibi faydalı küfler de vardır).
✅ Sonuç olarak, deneyden doğrudan çıkarılabilecek sonuç, mikroskobik canlıların uygun koşullarda çoğalabildiğidir. Cevap C'dir.
