Soba ve doğalgaz zehirlenmesi (Karbonmonoksit)

Karbonmonoksit (CO) zehirlenmesinin belirtileri, kandaki karboksihemoglobin (HbCO) doyum yüzdesi ile ilişkilidir. Aşağıdaki tablo bu ilişkiyi göstermektedir:

• %10-20 HbCO: Baş ağrısı, nefes darlığı
• %30-40 HbCO: Şiddetli baş ağrısı, bulantı, baş dönmesi
• %50-60 HbCO: Bilinç kaybı, nöbetler
• >%60 HbCO: Ölüm

Bir kişinin kanındaki toplam hemoglobin miktarı 750 gramdır. Karboksihemoglobin (HbCO) oluşumunun, oksihemoglobin (HbO₂) oluşumundan 1.5 kat daha hızlı olduğu bir ortamda, zehirlenme belirtilerinin (baş ağrısı, nefes darlığı) başlaması için kanda en az kaç gram HbCO birikmiş olmalıdır?

💡 Bu soru, tablodaki yüzdeyi gram cinsine çevirmemizi istiyor. Ortamdaki oluşum hızı oranı, bu hesaplama için bir kırmızı herring (yanıltıcı/gereksiz bilgi) olabilir, çünkü soru "birikmiş olan" miktarı soruyor, oluşum sürecini değil.

• ➡️ Adım 1: Tablodan, belirtilerin başladığı minimum HbCO yüzdesini okuyalım. Bu oran %10'dur.
• ➡️ Adım 2: Toplam hemoglobin miktarının %10'unu hesaplayalım. Gerekli HbCO kütlesi = (Toplam Hb kütlesi) x (HbCO yüzdesi / 100)
• ➡️ Adım 3: Hesaplamayı yapalım. Gerekli HbCO kütlesi = 750 gram x (10 / 100) = 750 gram x 0.1 = 75 gram.

✅ Sonuç: Zehirlenme belirtilerinin başlaması için kanda en az 75 gram karboksihemoglobin (HbCO) birikmiş olmalıdır. Ortamdaki oluşum hızı oranı, birikmiş miktarı hesaplamak için kullanılmaz, sadece bu birikimin ne kadar hızlı gerçekleşebileceğine dair bir fikir verir.