Soru:
Bir öğrenci, "Hz. Muhammed neden her konuda vahiy gelmesine rağmen istişareye bu kadar önem vermiştir? Zaten doğruyu Allah bildiriyorsa, danışmaya gerek var mıydı?" sorusunu sormaktadır. Bu öğrencinin sorusunu, istişarenin hikmeti ve Peygamberimizin örnekliği bağlamında adım adım açıklayarak cevaplayınız.
Çözüm:
💡 Bu, oldukça derin ve önemli bir sorudur. Cevabı, vahyin mahiyetini ve Peygamberimizin insanlarla ilişki kurma yöntemini anlamakta yatar.
- ➡️ Vahyin Kapsamı: Her konuda vahiy gelmemiştir. Vahiy, genel itibarıyla inanç, ibadet ve ahlak esaslarını belirler. Ancak savaş stratejisi (Hendek), bir yere konuşlanma (Uhud), tarım veya tıp gibi dünyevi ve teknik konular vahiy ile değil, akıl, tecrübe ve danışma (istişare) yoluyla çözülmüştür.
- ➡️ Eğitici ve Öğretici Rol: Peygamberimiz bir öğretmendi. İstişare, sahabelere ve tüm ümmete örnek bir davranış modeli oluşturmak içindi. O, "Ben nasıl danışıyorsam, siz de birbirinizle danışın." mesajını fiilen göstermiştir. Bu, onun sünnetinin bir parçasıdır.
- ➡️ Toplumsal Onay ve Aidiyet: Alınan bir karara toplumun ortak aklının da katkısı olursa, o karar uygulanırken herkes daha fazla sahiplenir ve sorumluluk hisseder. İstişare, toplumsal katılımı, güveni ve dayanışmayı pekiştiren bir araçtır.
- ➡️ İnsani ve Liderlik Vasfı: Bu davranış, Peygamberimizin tevazusunu, kibir ve benlikten uzak oluşunu gösterir. O, "Ben ne yaparsam yapayım, sizin aklınız, fikriniz ve tecrübeniz de kıymetlidir." mesajını vermiştir. Bu, onun eşsiz liderlik vasfının bir tezahürüdür.
✅ Sonuç olarak, istişare vahye bir alternatif değil, vahyin "akıl ve toplumla" buluştuğu bir tamamlayıcı yöntemdir. Peygamberimiz, bizlere sadece dini değil, dünyevi işlerimizde de nasıl doğru kararlar alacağımızın yolunu göstermiştir.
