Soru:
Bir öğrenci, fasulye tohumlarının çimlenmesi için gerekli olan faktörleri araştırmak istiyor. Aşağıdaki düzenekleri hazırlıyor:
- Kavanoz A: Nemli pamuk, 25°C sıcaklık, karanlık ortam.
- Kavanoz B: Kuru pamuk, 25°C sıcaklık, karanlık ortam.
- Kavanoz C: Nemli pamuk, 5°C sıcaklık, karanlık ortam.
Deney sonucunda sadece Kavanoz A'daki tohumların çimlendiği gözlemleniyor. Bu sonuçlara göre, çimlenme için kesinlikle gerekli olan faktörler nelerdir?
Çözüm:
💡 Bu bir kontrollü deneydir. Her kavanozda sadece bir faktör değiştirilerek, o faktörün etkisi gözlemlenmiştir. Adım adım inceleyelim:
- ➡️ Kavanoz A ve B Karşılaştırması: A ve B kavanozları arasındaki tek fark nemdir. A'da çimlenme oldu, B'de olmadı. Bu bize suyun (nemin) çimlenme için gerekli olduğunu kesin olarak gösterir.
- ➡️ Kavanoz A ve C Karşılaştırması: A ve C kavanozları arasındaki tek fark sıcaklıktır. A'da çimlenme oldu, C'de olmadı. Bu bize uygun sıcaklığın çimlenme için gerekli olduğunu kesin olarak gösterir.
- ➡️ Işık Faktörü: Tüm kavanozlar karanlıkta tutulduğu ve A'da çimlenme gerçekleştiği için, bu deney ışığın çimlenme için zorunlu olmadığını gösterir. (Ancak bazı bitkilerde ışık gerekebilir, bu deneydeki bitki için gerekli değildir).
✅ Sonuç olarak, bu deneyden çıkarılacak kesin sonuç; çimlenme için su ve uygun sıcaklık faktörlerinin gerekliliğidir.