Soru:
Hilfü'l-Fudûl'un kuruluş hikayesini ve antlaşma metninin içeriğini kısaca özetleyiniz. Bu antlaşma, o dönemin sosyal yapısı hakkında size ne söylüyor?
Çözüm:
💡 Hikayeyi ve antlaşma şartlarını adım adım hatırlayalım ve sosyal çıkarımlar yapalım.
- ➡️ Olay: Yemen'den gelen bir tüccar, Mekke'de As bin Vail adlı güçlü bir kişiye mal satmış, ancak parasını alamamıştı. Tüccar, kabilelerden yardım istedi ancak kimse As bin Vail'e karşı gelemedi.
- ➡️ Tepki ve Antlaşma: Bu haksızlık üzerine, Abdullah bin Cud'an'ın evinde toplanan Mekkeli erdemli kişiler (Haşimoğulları, Zühreoğulları, Temimoğulları'ndan ileri gelenler) bir antlaşma yaptılar. Kâbe'de toplanarak şu yemini ettiler: "Mekke'de bir zulüm olursa, zalimle birlik olmayacak, mazlumun hakkı alınıncaya kadar onun yanında yer alacaklar."
- ➡️ Sosyal Yapı Hakkında Çıkarım: Bu olay, o dönemde:
- ☑️ Kabilecilik (asabiyet) sisteminin güçlü olduğunu,
- ☑️ Güçlülerin zayıfları ezebildiği bir adaletsizlik ortamı bulunduğunu,
- ☑️ Ancak toplum içinde evrensel adalet arayışı ve erdemli davranışları savunan bir kesimin de var olduğunu göstermektedir.
✅ Sonuç olarak, Hilfü'l-Fudûl hikayesi, Cahiliye toplumundaki olumsuzluklara rağmen, insanlık onurunu ve adaleti merkeze alan bir anlayışın da filizlenebildiğinin kanıtıdır.