Kalıtsal hastalıklar nelerdir (Hemofili, Orak hücreli anemi)

Örnek 03 / 04
Soru:

Bir ailede, hemofili hastalığının görülme durumu aşağıdaki soy ağacında gösterilmiştir. Buna göre, 3 numaralı bireyin genotipi nedir? (Taralı bireyler hastadır, hastalık X kromozomu üzerinde çekiniktir.)

    1 (Erkek, Hasta) --- 2 (Kadın, Sağlam)
            |
            |
    -----------------
    |       |       |
    3 (Kadın)  4 (Erkek, Sağlam)  5 (Erkek, Hasta)

Çözüm:

🔍 X'e bağlı çekinik kalıtımda analizi adım adım yapalım.

  • ➡️ 1 numaralı baba hasta (XhY). Tüm kız çocuklarına mutlaka hasta Xh kromozomunu verir.
  • ➡️ 2 numaralı anne sağlam. Oğullarından biri (5) hasta olduğu için, anne taşıyıcı olmalıdır (XHXh). Çünkü hasta oğul, Xh kromozomunu annesinden almıştır.
  • ➡️ 3 numaralı birey bir kız çocuğudur. Babasından mutlaka Xh, annesinden ise %50 ihtimalle XH veya Xh almış olabilir.
  • ➡️ 3 numaralı birey hasta değil (soy ağacında taralı değil). Bu durumda genotipi kesinlikle XHXh (Taşıyıcı) olmalıdır. Eğer XhXh olsaydı hasta olurdu.

✅ Sonuç olarak, 3 numaralı bireyin genotipi XHXh'tir (Taşıyıcı).

1 2 3 4