Gusül abdesti, İslam dininde belirli durumlardan sonra bedenin tamamını usulüne uygun olarak yıkamayı ifade eden ve yerine getirilmesi farz olan bir temizlik ve ibadet hazırlığıdır. Bu yazıda, guslün nasıl alınacağını, farzlarını ve dikkat edilmesi gereken hususları öğreneceksiniz.
Gusül abdesti almayı gerektiren başlıca durumlar şunlardır:
Hanefi mezhebine göre guslün farzları üçtür. Bu farzlar yerine getirilmeden gusül sahih olmaz:
Not: Şafii mezhebinde guslün farzları, niyet ve temizlik niyetiyle bedeni yıkamak olmak üzere farklılık gösterebilir.
Gusül abdesti, farzları eksiksiz yerine getirmek şartıyla farklı şekillerde alınabilir. İşte en yaygın ve sünnete uygun olan gusül alma sırası:
Önce "Niyet ettim Allah rızası için gusül abdesti almaya" şeklinde niyet edilir. "Eûzü Besmele" çekilerek işe başlanır.
Eller yıkanır. Bedendeki görünür kirler temizlenir. Avret mahalli (edep yerleri) sol elle yıkanır.
Tam bir namaz abdesti alınır. (Ancak, abdest alırken ayakların yıkanması bu aşamada ertelenebilir, gusül bitiminde de yıkanabilir).
Baş, sağ ve sol omuzlar üçer kez su ile iyice ovularak yıkanır. Suyun vücudun her yerine (saç dipleri, kulak içi, göbek deliği, parmak araları dahil) ulaştığından emin olunmalıdır.
Vücudun hiç kuru yer kalmayacak şekilde tamamen yıkanması guslün en önemli farzıdır. Suyun ulaşması için vücut hafifçe ovuşturulur.
Gusül alınan yerde (gusülhane/duş) ayaklar yıkanır ve temiz bir havlu ile kurulanıp çıkılır.
Hayır, gusül aynı zamanda bir abdest sayılır. Gusülden sonra namaz kılınabilir, Kur'an okunabilir. Ancak, abdesti bozan bir durum (tuvalet ihtiyacı gibi) olursa, sadece namaz abdesti almak yeterlidir.
Suyun deriye veya saça ulaşmasını engelleyen maddeler (su geçirmez oje, cildi tamamen kaplayan yağlı boya gibi) guslü geçersiz kılar. Suyun geçmesine izin veren boyalar veya su ile çıkan ojeler ise engel değildir.
Guslü gerektiren hal ortadan kalktıktan sonra, vakit namazı için veya ibadet etmek için geciktirmeden alınması tavsiye edilir. Cünüp olarak namaz kılmak ve Kur'an tilaveti yapmak caiz değildir.
Sonuç: Gusül abdesti, hem maddi hem de manevi bir arınma vesilesidir. Farzlarına riayet ederek ve sünnetlerini gözeterek yapıldığında, mümin için büyük bir huzur ve ibadete hazırlık kapısı açar.