Soru:
Hz. Muhammed (sav), bir sefer sırasında askerlerine şu emirleri vermiştir: "Ağaçları kesmeyin, özellikle de meyve verenleri... Hayvanlara eziyet etmeyin. Bir yeri istila ettiğinizde yaşlılara, kadınlara ve çocuklara dokunmayın." Bu emirler, onun aşağıdaki özelliklerinden hangisini en kapsamlı şekilde yansıtır?
- A) Cesaret ve savaş stratejisi bilgisini
- B) Adalet ve merhamet temelinde bir yönetim anlayışını
- C) Ekonomik kaynakları verimli kullanma becerisini
- D) Sadece Müslüman olmayanlara karşı hoşgörüsünü
Çözüm:
💡 Bu soru, bir dizi emrin arkasındaki temel ahlaki prensibi bulmamızı istiyor. En kapsamlı olanı seçmeliyiz.
- ➡️ Adım 1: Emirlerin Kapsamını Belirleme - Emirler üç ana grubu korumaktadır: 1) Çevre (ağaçlar), 2) Hayvanlar, 3) Savunmasız İnsanlar (yaşlı, kadın, çocuk). Bu, korumanın çok geniş bir yelpazede olduğunu gösterir.
- ➡️ Adım 2: Temel Prensibi Bulma - Savaş gibi şiddetin en yoğun olduğu bir ortamda bile canlı ve cansız varlıklara, masum insanlara zarar vermeme emri, temelde adalet (haksızlık yapmama) ve merhamet (acıma duygusu) ile açıklanabilir.
- ➡️ Adım 3: Seçenekleri Değerlendirme - A ve C şıkları, emirlerin dolaylı sonuçları olabilir ancak temel vurgu bunlar değildir. D şıkkı ise yanlıştır çünkü emirlerde "Müslüman olmayan" ayrımı yoktur; koruma evrenseldir. B şıkkı olan "Adalet ve merhamet", hem çevreye hem hayvanlara hem de insanlara yönelik bu kapsayıcı tuturun en iyi ifadesidir.
✅ Sonuç olarak, bu emirler Hz. Muhammed'in (sav) her koşulda geçerli olan adalet ve merhamet temelindeki yönetim anlayışını en kapsamlı şekilde yansıttığı için doğru cevap B şıkkıdır.