Soru:
Bir X bileşiğinin kristal yapısını inceleyen bir araştırmacı, bu katının çok yüksek bir erime noktasına (\(>1500 \, ^{\circ}C\)) sahip olduğunu, elektriği katı halde iletmediğini ancak sıvı halde ilettiğini gözlemliyor. Buna göre, X bileşiği aşağıdaki kristal katı türlerinden hangisine ait olabilir?
- A) Moleküler Katı
- B) Metalik Katı
- C) İyonik Katı
- D) Kovalent Ağ Katı
Çözüm:
💡 Soruyu çözmek için verilen fiziksel özellikleri (erime noktası, elektrik iletkenliği) kristal katı türleri ile eşleştirmeliyiz.
- ➡️ A) Moleküler Katı: Düşük erime noktasına sahiptir. Elektriği hiçbir halde iletmez. Verilen yüksek erime noktası ve sıvı halde iletkenlik ile uyuşmaz.
- ➡️ B) Metalik Katı: Genellikle yüksek erime noktasına sahiptir. Elektriği hem katı hem de sıvı halde, serbest elektronlar sayesinde çok iyi iletir. Katı halde iletmeme özelliği ile çelişir.
- ➡️ C) İyonik Katı: Yüksek erime noktasına sahiptir. Katı halde iyonlar sabit konumlarda olduğu için elektriği iletmez. Ancak sıvı halde (erimiş durumda) iyonlar hareket edebildiği için elektrik akımını taşıyabilir ve iletken hale gelir. Bu özellikler soruda verilenlerle tam olarak örtüşür.
- ➡️ D) Kovalent Ağ Katı: Çok yüksek erime noktasına sahiptir. Genellikle elektriği hiçbir halde iletmez (elmas gibi). Grafit bir istisnadır. Ancak genel kural ve sıvı halde iletkenlik özelliği bu seçenek için tipik değildir.
✅ Sonuç: Verilen özellikler (yüksek erime noktası, katı halde yalıtkan-sıvı halde iletken) iyonik katıların karakteristik özellikleridir. Doğru cevap C) İyonik Katı'dır.