Soru:
H₂O (su) ve C₈H₁₈ (oktan) sıvıları aynı sıcaklıkta incelendiğinde, suyun viskozitesi oktandan daha yüksektir. Suyun molekül kütlesi (18 g/mol) oktanın molekül kütlesinden (114 g/mol) küçük olmasına rağmen bu durum nasıl açıklanabilir? (\(H_2O\) ve \(C_8H_{18}\) molekül yapılarını düşününüz.)
Çözüm:
💡 Bu soru, viskoziteyi belirleyen temel faktörün her zaman molekül büyüklüğü olmadığını, bazen moleküller arası kuvvetlerin daha baskın bir rol oynadığını göstermektedir.
- ➡️ İlk Bakış: Oktan molekülü su molekülünden daha büyük ve ağırdır. Bu durumda oktanın daha viskoz olması beklenebilir.
- ➡️ Moleküller Arası Kuvvet Analizi: Su molekülleri (\(H_2O\)) arasında çok güçlü hidrojen bağları bulunur. Bu bağlar, moleküllerin birbirinden ayrılmasını ve hareket etmesini zorlaştırır.
- ➡️ Oktan molekülleri (\(C_8H_{18}\)) ise polar değildir ve aralarında sadece zayıf London kuvvetleri (dağılma kuvvetleri) bulunur. Bu zayıf kuvvetler, moleküllerin birbiri üzerinden kolayca kaymasına izin verir.
- ➡️ Sonuç: Suyun küçük molekülleri arasındaki güçlü hidrojen bağları, oktanın büyük molekülleri arasındaki zayıf London kuvvetlerine göre akışa çok daha fazla direnç gösterir. Bu nedenle suyun viskozitesi oktandan daha yüksektir.
✅ Açıklama: Viskozite, molekül kütlesinden ziyade, moleküller arası kuvvetlerin türü ve şiddeti ile doğrudan ilişkilidir.
