Soru:
Bir DNA molekülünün bir zincirindeki nükleotit dizilimi 5'-ATGCCG-3' şeklindedir.
Bu DNA'nın karşı zincirindeki dizilim aşağıdakilerden hangisidir?
(Not: 5' ve 3' uçlarını belirtiniz.)
Çözüm:
💡 DNA çift sarmalında iki zincir birbirine antiparalel ve tamamlayıcı (komplementer) şekilde bağlanır.
- ➡️ 1. Adım: Tamamlayıcı Baz Eşleşmelerini Hatırla: DNA'da Adenin (A) ile Timin (T), Guanin (G) ile Sitozin (C) eşleşir.
- ➡️ 2. Adım: Bazları Sırayla Eşleştir: Verilen zincir: 5'- A T G C C G -3'
Tamamlayıcı bazlar: T A C G G C
- ➡️ 3. Adım: Antiparalelliği Uygula: Verilen zincir 5' → 3' yönünde. Karşı zincir onunla antiparalel olacağı için 3' → 5' yönünde yazılmalıdır. Yani bulduğumuz "T A C G G C" dizisini tersten yazıp uçları belirteceğiz.
- ➡️ 4. Adım: Son Dizimi Oluştur: "T A C G G C" dizisini 3' ucundan başlayarak yazarsak: 3'-CGG CAT-5' olur. (Diziler genelde 5'→3' yönünde okunup yazıldığı için, tam cevap 5'-TAC GGC-3' şeklinde verilebilir. Ancak soru karşı zincirin dizilimini ve uçlarını sormuştur. Verilen zincire göre karşı zincir, onun tam karşısına denk gelen ve ters yöndeki dizidir.)
✅ Doğru cevap, verilen zincire tamamlayıcı ve antiparalel olan 3'-TAC GGC-5' dizisidir. Ancak genel kabul, dizilerin 5'→3' yönünde yazılmasıdır. Bu durumda karşı zincir 5'-CGG CAT-3' olarak da ifade edilebilir. Fakat soru kökünde verilen dizi 5'→3' yönünde olduğu ve karşı zincirin uçları sorulduğu için, en net cevap: 3'-TAC GGC-5' şeklindedir.
