Soru:
n=3 olan bir hayvan hücresinde mayoz bölünme gerçekleşmektedir. Hem homolog kromozomların rastgele ayrılması hem de krossing over göz önüne alındığında, bu hücrenin oluşturabileceği maksimum gamet çeşidi sayısı nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, iki kalıtsal çeşitlilik mekanizmasının (bağımsız dağılım ve krossing over) birlikte etkisini sorguluyor.
- ➡️ Mekanizma 1 - Bağımsız Dağılım: n=3 olduğu için, homolog kromozomların rastgele ayrılmasıyla oluşacak gamet çeşidi sayısı = \( 2^n = 2^3 = 8 \).
- ➡️ Mekanizma 2 - Krossing Over: Krossing over, her bir kromozom çifti için ayrı ayrı ek yeni kombinasyonlar (rekombinant gametler) oluşturur. Maksimum çeşitlilik için her kromozom çiftinde en az bir krossing over olduğunu varsayarız.
- ➡️ Krossing over, bağımsız dağılımın ürettiği 8 temel gamet çeşidinin içindeki gen kombinasyonlarını daha da çeşitlendirir. Pratikte, krossing over'in katkısı bağımsız dağılıma "eklenmez", onun üzerinde çarpansal bir etki yaratır ve teorik olarak inanılmaz bir çeşitlilik potansiyeli doğurur. Soru "maksimum" dediği ve krossing over'i de hesaba kattığı için, cevap sadece \(2^3=8\) değildir. Krossing over'in etkisiyle oluşabilecek gamet çeşidi sayısı pratikte çok büyük bir sayıdır ve genellikle "sınırsıza yakın" veya "hesaplanamayacak kadar fazla" olarak ifade edilir.
✅ Sonuç: Hem homolog kromozomların rastgele ayrılması hem de krossing over birlikte düşünüldüğünde, oluşabilecek gamet çeşidi sayısı maksimum düzeyde olup pratikte bir sınırı yoktur ve inanılmaz derecede fazladır.
