Soru:
Bir hücrede 2n=4 kromozom bulunan bir canlı, eşeyli üreme ile çoğalmaktadır. Bu canlının bir sperm hücresi oluşturması sırasında gerçekleşen mayoz bölünme ve döllenme olayları sonucunda oluşacak yavruda kaç farklı kromozom kombinasyonu oluşabilir? (Crossing-over olayını ihmal ediniz.)
Çözüm:
💡 Bu soruda kalıtsal çeşitliliğin en temel kaynaklarından biri olan homolog kromozomların bağımsız dağılımını inceleyeceğiz.
- ➡️ Birinci adım: Canlının kromozom sayısını belirleyelim. 2n=4 ise, n=2'dir. Yani her biri 2 kromozomdan oluşan 2 homolog çift bulunur.
- ➡️ İkinci adım: Mayoz bölünmede, homolog kromozom çiftleri hücrenin karşılıklı kutuplarına bağımsız olarak dağılır. Oluşabilecek gamet çeşidi sayısı \(2^n\) formülü ile bulunur.
- ➡️ Üçüncü adım: n=2 olduğu için, bir bireyin oluşturabileceği farklı gamet (sperm veya yumurta) çeşidi sayısı \(2^2 = 4\)'tür.
- ➡️ Dördüncü adım: Döllenmede, 4 çeşit spermden biri, 4 çeşit yumurtadan biriyle rastgele birleşir. Oluşabilecek farklı kromozom kombinasyonuna sahip birey sayısı ise \(4 \times 4 = 16\)'dır.
✅ Sonuç: Bu canlının yavrularında, sadece bağımsız dağılıma bağlı olarak 16 farklı kromozom kombinasyonu oluşabilir.
