Soru:
Bir türde, kürk rengini belirleyen gen için bir populasyonda 3 farklı alel (A1, A2, A3) bulunmaktadır. Bireyler diploid olduğuna göre, bu populasyondaki bir birey ve eşi, eşeyli üreme yoluyla kürk rengi genotipi bakımından en fazla kaç farklı genotipte yavru oluşturabilir? (Aleller arasında baskınlık ilişkisi olduğunu varsayın.)
Çözüm:
💡 Bu soru, çok alellilik ve eşeyli üremenin bir arada nasıl muazzam bir genetik çeşitlilik yarattığını göstermektedir.
- ➡️ Birinci adım: Bir birey, 3 alelden herhangi ikisini taşıyabilir. Örneğin, A1A2, A1A3, A2A3 gibi. Önemli olan, bir bireyin taşıyabileceği genotip çeşidi değil, oluşturabileceği gamet çeşididir.
- ➡️ İkinci adım: Soru, bir birey ve eşinin birlikte oluşturabileceği yavru genotip çeşidini soruyor. Ancak, "en fazla" ifadesi kritiktir. En fazla çeşitlilik, anne ve babanın genotipleri mümkün olduğunca farklı olduğunda ve heterozigot yapıda olduğunda gerçekleşir.
- ➡️ Üçüncü adım: Maksimum çeşitlilik için, bir ebeveyn A1A2, diğer ebeveyn ise A1A3 genotipine sahip olsun.
- A1A2 bireyi A1 ve A2 olmak üzere 2 çeşit gamet oluşturur.
- A1A3 bireyi A1 ve A3 olmak üzere 2 çeşit gamet oluşturur.
- ➡️ Dördüncü adım: Döllenme sonucu oluşabilecek genotip çeşitlerini bir Punnett karesi gibi düşünelim: (A1, A2) x (A1, A3). Olası yavru genotipleri: A1A1, A1A3, A1A2, A2A3. Yani toplam 4 farklı genotip.
✅ Sonuç: Verilen koşullar altında, bir çift en fazla 4 farklı genotipte yavru meydana getirebilir.
