Soru:
Gümüş (Ag) bir metal, havada bulunan kükürt bileşikleri (\(H_2S\) gibi) ile zamanla tepkimeye girerek üzerinde kararma (Ag₂S oluşumu) meydana getirir. Bu durum, gümüşün "soy metal" olarak sınıflandırılması ile çelişir mi? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Soy metaller mutlak anlamda hiç tepkime vermez anlamına gelmez. Genel olarak aside dayanıklı ve düşük reaktif olmalarıyla tanımlanırlar. Ancak bazı özel koşullarda ve belirli maddelerle tepkimeye girebilirler.
- ➡️ İlk Adım: Gümüş (Ag), hidroklorik asit (HCl) veya sülfürik asit (\(H_2SO_4\)) gibi asitlerle tepkime vermez. Bu özelliği onun bir soy metal olduğunu gösterir.
- ➡️ İkinci Adım: Ancak gümüş, havadaki hidrojen sülfür (\(H_2S\)) gazı gibi yükseltgen maddelerle yavaş da olsa tepkimeye girebilir. Bu tepkime sonucunda gümüş sülfür (\(Ag_2S\)) oluşur ve yüzeyde siyah bir tabaka (kararma) meydana gelir. (\(4Ag_{(k)} + 2H_2S_{(g)} + O_{2(g)} \rightarrow 2Ag_2S_{(k)} + 2H_2O_{(s)}\))
- ➡️ Üçüncü Adım: Bu durum, gümüşün "koşullu soy metal" davranışı olarak yorumlanır. Yani genel geçer kuralı bozmaz, sadece soy metallerin de belirli reaktiflerle tepkimeye girebileceğini gösterir.
✅ Sonuç: Gümüşün kararması onun soy metal sınıflandırması ile çelişmez. Çünkü soy metallik, asitlere karşı gösterilen genel dirençle tanımlanır; tüm kimyasal tepkimelere karşı mutlak bir inertlik değildir.