Soru:
60°C'de 300 gram su ile hazırlanan doymuş potasyum nitrat (KNO₃) çözeltisi 20°C'ye soğutuluyor. 60°C'de KNO₃'ün çözünürlüğü 110 g/100 g su, 20°C'de ise 30 g/100 g su'dur. Buna göre, kaç gram KNO₃ çöker?
Çözüm:
💡 Bu bir sıcaklık değişimi ve çökme problemidir. Genellikle katıların çözünürlüğü sıcaklık azaldıkça azalır ve fazla olan madde çöker.
- ➡️ Birinci adım: 60°C'de çözünen maksimum KNO₃ miktarını bulalım.
100 g suda → 110 g KNO₃ çözünür.
300 g suda → \( x \) g KNO₃ çözünür.
\( x = \frac{300 \times 110}{100} = 330 \text{ g KNO₃} \)
Yani 60°C'de çözeltide 330 g KNO₃ ve 300 g su vardır.
- ➡️ İkinci adım: 20°C'de aynı miktar suda (300 g) çözünebilecek maksimum KNO₃ miktarını bulalım.
100 g suda → 30 g KNO₃ çözünür.
300 g suda → \( y \) g KNO₃ çözünür.
\( y = \frac{300 \times 30}{100} = 90 \text{ g KNO₃} \)
- ➡️ Üçüncü adım: Çöken KNO₃ miktarını bulmak için, yüksek sıcaklıktaki çözünen miktardan düşük sıcaklıktaki çözünebilen miktarı çıkarırız.
Çöken Miktar = 330 g - 90 g = 240 g
✅ Sonuç: Sıcaklık 60°C'den 20°C'ye düşürüldüğünde, çözeltiden 240 gram KNO₃ kristalleri halinde çöker.