Soru:
Beynin dış kısmında bulunan ve nöronların hücre gövdelerinden oluşan, gri renkli tabakaya ne ad verilir? Bu tabakanın temel işlevi nedir? Ayrıca, beynin iç kısmında bulunan ve miyelin kılıf nedeniyle açık renkli görünen yapının adı nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, beynin anatomik yapısındaki "gri cevher" ve "beyaz cevher" ayrımını sorguluyor.
- ➡️ Birinci Adım: Merkezi sinir sisteminde, nöronların hücre gövdeleri (soma) ve dallanmış dendritler bir arada bulunur. Bu bölgeler mikroskop altında gri renkte görülür ve bu yapıya gri cevher (substansiya grisea) denir.
- ➡️ İkinci Adım: Beyinde gri cevher, dış kısımda yer alır ve buna korteks (kabuk) adı verilir. Korteks, bilginin işlendiği, kararların alındığı, hafıza ve bilinç gibi üst düzey fonksiyonların gerçekleştiği ana merkezdir. Temel işlevi bilgi işlemek ve entegre etmektir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Nöronların aksonları ise, etraflarını saran miyelin kılıf adı verilen yalıtkan bir tabaka nedeniyle beyaz renkte görünür. Bu yapıya da beyaz cevher (substansiya alb) denir.
- ➡️ Dördüncü Adım: Beyaz cevher, beynin iç kısımlarında yoğunlaşmıştır. Temel işlevi, farklı gri cevher bölgeleri arasında veya gri cevherle vücudun diğer kısımları arasında sinir iletimini sağlamak, yani bilgi taşımaktır.
✅ Sonuç: Beynin dışındaki gri renkli tabaka gri cevher (korteks)'dir ve işlevi bilgi işlemektir. İç kısımdaki beyaz renkli yapı ise beyaz cevher'dir ve işlevi bilgi iletmektir.
