Soru:
Bir kişi, çocukluğunda gittiği bir tatil köyünün kokusunu duyduğunda o anıya dair canlı duygular hisseder. Bu duygu ve anıyı işlemede beyin korteksinin hangi lob/lobları görev alır? Bu lobların süreçteki birer işlevini yazınız.
Çözüm:
💡 Koku gibi duyusal bir uyaranın, uzun süreli bir anıyı ve onunla bağlantılı duyguları tetiklemesi, beynin farklı bölgelerinin entegre çalışmasını gerektirir.
- ➡️ Adım 1 - Bölgeyi Belirleme: Bu süreçte öncelikle koku bilgisi işlenir. Koku alma soğancığından gelen bilgiler, doğrudan beynin derinlerindeki limbik sisteme (duygular ve hafıza) ve temporal loba ulaşır. Temporal lob, Uç Beyin (Beyin Korteksi)'nin bir parçasıdır ve işitsel bilgilerin yanı sıra anıların depolanmasından da sorumludur.
- ➡️ Adım 2 - Görevleri Açıklama: İlgili korteks bölgelerinin işlevleri şunlardır:
- Temporal Lob - Anıların Depolanması ve Geri Çağrılması: Çocukluk tatiline ait görsel, işitsel ve duygusal detayları içeren anıyı depolar. Koku uyaranı geldiğinde bu anıyı bellekten geri çağırır.
- Frontal Lob - Duygusal Yorumlama ve Bağlam Sağlama: Geri çağrılan anıyı yorumlayarak kişinin o anıya dair hissettiği mutluluk, hüzün gibi duyguların farkına varmasını ve anıyı bir bağlama oturtmasını sağlar.
✅ Sonuç olarak, kokuyla tetiklenen duygu ve anı işleme sürecinde Temporal Lob (hafıza) ve Frontal Lob (duygusal yorum) gibi Uç Beyin bölgeleri kritik bir rol oynar.