Soru:
Bir çizgili kas lifi mikroskopta incelendiğinde, bir sarkomerde \( 2.0 \ \mu m \) uzunluğunda bir A bandı ve bu A bandının merkezinde \( 0.8 \ \mu m \) uzunluğunda bir H bandı gözlemleniyor. Buna göre, bu sarkomerin bir tarafındaki I bandının yarısının uzunluğu kaç \(\mu m\)'dir? (İpucu: I bandı, Z çizgisinden A bandının başlangıcına kadar uzanır.)
Çözüm:
💡 Bu soru, sarkomer bantlarının geometrik ilişkisini anlamayı gerektirir. Adım adım modeli çizelim.
- ➡️ 1. Adım: Bir sarkomeri Z-Çizgisi -- I bandı -- A bandı -- I bandı -- Z-Çizgisi şeklinde düşünebiliriz. I bandı iki eşit parçaya ayrılır (her Z çizgisinin bir yanında).
- ➡️ 2. Adım: A bandının tam ortasında, sadece miyozin olan H bandı bulunur. H bandının her iki yanı, aktin ve miyozin üst üste binen bölgelerdir (A bandının kenar kısımları).
- ➡️ 3. Adım: I bandının uzunluğunu bulmak için, A bandının bir ucundan Z çizgisine olan mesafeye bakmalıyız. Bu, bir I bandının tamamı değil, bir I bandının yarısıdır (çünkü bir sarkomerin tamamı iki tane yarım I bandı içerir).
- ➡️ 4. Adım: A bandının toplam uzunluğu miyozin ipliğinin uzunluğudur. H bandı, miyozinin ortasındaki boş kısımdır. Bu durumda, A bandının bir ucundan miyozin ipliğinin sonuna kadar olan mesafe, A bandı uzunluğunun yarısıdır: \( \frac{2.0 \ \mu m}{2} = 1.0 \ \mu m \).
- ➡️ 5. Adım: A bandının bir ucundan Z çizgisine kadar olan mesafe, I bandının yarısının uzunluğudur ve bu, aktin ipliğinin A bandı dışında kalan kısmına eşittir. Aktin ipliği Z çizgisinden başlar, A bandına girer ve H bandının kenarına kadar uzanır. Bu nedenle, bir aktin ipliğinin uzunluğu: \( 1.0 \ \mu m \) (A bandının yarısı) + \( \frac{0.8 \ \mu m}{2} = 0.4 \ \mu m \) (H bandının yarısı) = \( 1.4 \ \mu m \).
- ➡️ 6. Adım: Aktin ipliğinin toplam uzunluğu \( 1.4 \ \mu m \) ise, A bandının dışında kalan kısmı (yani I bandının yarısı) \( 1.4 \ \mu m - 1.0 \ \mu m = 0.4 \ \mu m \) olur. Bu, Z çizgisi ile A bandı başlangıcı arasındaki mesafedir.
✅ Sonuç: İstenen, bir I bandının yarısının uzunluğu \( \mathbf{0.4 \ \mu m} \)'dir.
