Soru: Atardamarlar, toplardamarlar ve kılcal damarların duvar yapılarını karşılaştırarak, her birinin işlevi ile yapısı arasındaki ilişkiyi açıklayın.
Çözüm: Damar türlerinin duvar yapıları ve işlevleri şu şekildedir:
- Atardamarlar: Kalın, esnek ve kaslı duvarlara sahiptir. Bu yapı, kalbin pompaladığı yüksek basınçlı kanı taşımalarını ve basınç dalgalanmalarını absorbe etmelerini sağlar. İşlevi: Oksijenli kanı vücuda dağıtmak.
- Toplardamarlar: Daha ince ve daha az kaslı duvarlara sahiptir, çünkü kanı düşük basınçla taşırlar. İçlerinde kanın geri akışını önleyen kapakçıklar bulunur. İşlevi: Oksijeni azalmış kanı kalbe geri getirmek.
- Kılcal damarlar: Çok ince, tek katlı hücre duvarlarına sahiptir, bu da madde değişimini kolaylaştırır. İşlevi: Dokular ile kan arasında oksijen, besin ve atık maddelerin değişimini sağlamak.
Yapı, işleve uygun olarak evrimleşmiştir: yüksek basınç için kalın duvarlar, madde değişimi için ince duvarlar.