Soru:
Karaciğer kılcallarında (sinüzoidler) kan ozmotik basıncı neden normal bir kılcal damara göre daha düşüktür? Bu durunun madde alışverişi üzerindeki etkisi nedir?
Çözüm:
💡 Bu sorunun cevabı, kılcal damar geçirgenliği ve ozmotik basıncı oluşturan plazma proteinleri ile ilgilidir.
- ➡️ Normal Kılcal Damar: Damar çeperi sıkıdır, büyük plazma proteinleri (albümin) damar içinde kalır ve yüksek bir ozmotik basınç oluşturur.
- ➡️ Karaciğer Kılcalları: Damar çeperleri daha geçirgendir (geniş porlar). Bu nedenle, normalde damardan çıkamayan plazma proteinleri bile bu porlardan geçebilir ve doku sıvısına karışır.
- ➡️ Basınç Farkı: Proteinler damar dışına çıktığı için, damar içi ile doku sıvısı arasındaki protein konsantrasyon farkı (yani ozmotik basınç gradyanı) azalır. Bu da damar içindeki etkin ozmotik basıncın düşmesine neden olur.
- ➡️ Madde Alışverişine Etkisi: Ozmotik basınç düşük olduğundan, suyu damar içine çekme kuvveti de düşüktür. Bu, karaciğerin kan plazmasındaki maddeleri daha hızlı işleyebilmesi (örneğin, albümin sentezi, yağ metabolizması) için sıvı ve proteinlerin daha kolay değiş tokuş edilmesini sağlar.
✅ Karaciğer kılcalları daha geçirgen olduğu için plazma proteinleri sızar, bu da ozmotik basıncı düşürür ve madde alışverişi hızını artırır.
